Meer economische samenwerking
Terwijl iedereen verwacht dat de EU de sancties tegen Rusland binnenkort gaat verlengen, lazen wij in de Frankfurter Allgemeine een opmerkelijk bericht. Tijdens een congres van haar partij de CDU, waarin de eventuele sluiting van de Brennerpas centraal stond, heeft Angela Merkel zich ondubbelzinnig uitgesproken voor een vrijhandelszone tussen de EU en Rusland.
Letterlijk zei ze: „Ich bin dafür, dass Russland Schritt für Schritt auch enger an den europäischen Wirtschaftsraum heranrückt, dass wir am Schluss eine gemeinsame Wirtschaftszone von Wladiwostok bis Lissabon haben”. Wij kunnen hieruit opmaken dat er goede vooruitzichten zijn voor economische samenwerking, mits Rusland zich aan de Mink akkoorden houdt. In dat akkoord is onder andere een staakt-het-vuren overeenkomst in Oekraïne opgenomen.
De hoop op een vredige en een economisch voorspoedige toekomst op het Euraziatische Continent is daarmee nieuw leven ingeblazen. De Europese sancties werden twee jaar geleden ingesteld naar aanleiding van de Russische inval op de Krim, de Russische steun voor de separatisten in Oekraïne en de mogelijke betrokkenheid van Rusland bij het neerschieten van vlucht MH 17. Op haar beurt stelde Rusland toen een boycot in tegen diverse Europese landbouwproducten.
Sancties roepen steeds meer weerstand op
De huidige sancties roepen echter steeds meer weerstand op en zetten een rem op de economische groei van zowel Rusland als de EU. Diverse Europese politici spreken zich steeds openlijker uit voor opheffing. De Duitse bevolking zit trouwens ook niet op een verlenging van de sancties te wachten: maar liefst 70% is voor opheffing van de santies en een nauwere samenwerking. Dit gebeurt overigens, tegen de Europese richtlijnen, al met de aanleg van nieuwe Nord Stream 2 gasleiding.
Deze nieuwe gasleiding loopt via de Oostzee en kan rechtstreeks aardgas van Rusland naar Duitsland transporteren. Dat is goed nieuws voor alle West-Europese landen die afhankelijk zijn van het Russische gas. Oost-Europese landen als Polen en Oekraïne (zie kaart) zullen er minder blij mee zijn. Zij lopen veel geld en werkgelegenheid mis door de nieuwe route, die er is gekomen vanwege de geopolitieke spanningen. De transportcapaciteit richting Duitsland zal dankzij de Nord Stream 2 met 55 miljard kubieke meter per jaar toenemen.
Gezien haar uitspraken tijdens het CDU congres lijkt het erop dat Merkel de visie van Putin deelt. Hij gaf in 2010 reeds aan dat er veel te winnen valt bij een nauwere samenwerking op het gebied van energie, industrie en kennis. Het resultaat van een geavanceerdere vorm van samenwerking is een verenigde continentale markt met een capaciteit van vele biljoenen euro’s. Nodeloos te stellen dat ook Nederlandse bedrijven flink zouden kunnen profiteren van een dergelijke intensivering van de samenwerking.